"Όποιος Ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά" Ρήγας Φεραίος

Ως λαογραφία ορίζεται εκείνη η επιστήμη που ασχολείται με όλες τις εκφάνσεις του λαϊκού πολιτισμού. Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Επιμέλεια σελίδας: Πάνος Σ. Αϊβαλής, δημοσιογράφος, εφημερίδα "Αρκαδικό Βήμα"

AΡΚΑΔΙΚΟ ΒΗΜΑ

AΡΚΑΔΙΚΟ ΒΗΜΑ
.........................Η σελίδα της εφημερίδας "Αρκαδικό Βήμα"..................................

Λαογραφικά... με τον Πάνο Αϊβαλή // Επικοινωνία στο email: arkadikovima@gmail.com

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών είναι ένα από τα δεκατέσσερα Eρευνητικά Kέντρα της Ακαδημίας Αθηνών, στην οποία εντάχθηκε από την ίδρυσή της (1926). Ιδρύθηκε το 1918 από τον Νικόλαο Γ. Πολίτη ως Λαογραφικό Αρχείο, με αντικείμενο τη Λαογραφία δηλαδή «την περισυλλογήν πάσης της λαογραφικής ύλης και την δημοσίευσιν αυτής». Σήμερα αποτελεί το Eθνικό Kέντρο Tεκμηρίωσης του λαϊκού πολιτισμού με πλουσιότατο Αρχείο ανέκδοτου υλικού για όλες τις πτυχές του λαϊκού βίου και ειδική Βιβλιοθήκη.

Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2015

Χριστουγεννιάτικα έθιμα από την Γορτυνία

    ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ   

   
Οι νοικοκυρές τις παραμονές των Χριστουγέννων καθαρίζουν τα σπίτια. Φτιάχνουν τα γλυκά, τους πατροπαράδοτους κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα.
Ζυμώνουν το Χριστόψωμο. 
Βάζουν το ζυμάρι στο ταψί, κάνουν έναν σταυρό στη μέση, το κεντούν γύρω γύρω, ρίχνουν το σουσάμι, βάζουν καρύδια στο κέντρο του σταυρού και στις άκρες και στα ενδιάμεσα μύγδαλα. Στη συνέχεια άμα φουσκώσει  το ψήνουν. Ετοιμάζουν την κότα για την καθιερωμένη Χριστουγεννιάτικη σούπα. Αν δεν έχουν κότα αγοράζουν κρέας.
Την παραμονή το πρωί τα παιδιά λένε τα κάλαντα. 
Χτυπούν την πόρτα και σαν αυτή  ανοίξει,  ρωτούν τα παιδιά, να τα πούμε; Αν πάρουν μια θετική απάντηση αρχίζουν.  Άν  πάρουν την απάντηση "τα είπαν άλλοι",  φεύγουν. Στα παιδιά που θα πούν τα κάλαντα οι οικοδεσπότες δίνουν χρήματα, γλυκίσματα, ........ η ότι άλλο έχουν. Τα παιδιά παίρνοντας τα χρήματα η τα γλυκίσματα εύχονται Χρόνια Πολλά.
Τη νύχτα ξημερώματα,  χτυπάει η καμπάνα και τρέχουν όλοι  στην εκκλησία "τον Χριστό να προσκυνήσουν".  Στο τέλος της λειτουργίας παίρνουν αντίδωρο όλοι από τον παπά. Φιλούν το χέρι του παπά και εύχονται Χρόνια Πολλά. Η λειτουργία στα χωριά  τελείωνε πολύ πρωί, ώρα έξι με έξι και μισή προκειμένου οι κτηνοτρόφοι να μπορέσουν να πάνε στα μαντριά τους.
Το μεσημέρι κάθονταν όλοι γύρω από το τραπέζι που έπαιρνε εορταστικό τόνο.   
Ο πατέρας ή ο παππούς έκοβε το χριστόψωμο και πάντοτε με την ευχή για χρόνια πολλά. Την υπόλοιπη μέρα (το απόγευμα) έκαναν τις επισκέψεις τους στους εορτάζοντες, η δέχονταν επισκέψεις αν κάποιο μέλος της οικογένειας γιόρταζε.
Την επόμενη των Χριστουγέννων συγκροτούνταν παρέες και έσφαζαν τα χοιρινά που σχεδόν όλα τα σπίτια διέθεταν για την συγκεκριμένη μέρα.
Η διαδικασία αυτή αποκτούσε χαρακτήρα πραγματικής γιορτής καθώς τις επόμενες μέρες μαζεύονταν στα σπίτια, έψηναν μέρος του χοιρινού (μεγάλες ποσότητες χρησιμοποιούσαν για παστό και πηχτή) και άνοιγαν τα βαγένια για να δοκιμάσουν το καινούργιο κρασί κερνώντας έτσι τους φίλους που βοήθησαν στο σφάξιμο.
__________________